Του Ανδρέα Γκόνη
Συνεχίζοντας το οδοιπορικό για την ανάδειξη της ομορφιάς της Τριφυλίας, σήμερα θα σταθούμε στη Βάλτα. Μόνο που εδώ θα μου επιτραπεί να σταθούμε λίγο παραπάνω, λόγω καταγωγής.
Η Βάλτα είναι ένα ημιορεινό χωριό του Δήμου Τριφυλίας, με εργατικούς και φιλόξενους κατοίκους, με μεγάλη παραγωγή σε λάδι (450 τόνους ετησίως), σταφίδα και αμπέλια. Η φύση τής χάρισε με απλοχεριά πολλές φυσικές ομορφιές, αλλά, δυστυχώς, όπως συμβαίνει στα περισσότερα χωριά της πατρίδας μας, είναι ξεχασμένη και παραμελημένη από την Πολιτεία. Τη θυμούνται και την επισκέπτονται μόνο στις εκλογές, τόσο σε δημοτικό όσο και πολιτικό επίπεδο, και μετά την ξεχνούν.
Η Βάλτα έχει γίνει γνωστή λόγω της δύναμης του internet από έναν καταρράκτη που είναι στο τελείωμα ενός φανταστικού φαραγγιού – Τα Κόκκινα Πατερά. Η αρχή του βρίσκεται στο γεφύρι που συναντάμε πριν φτάσουμε στο χωριό και το τελείωμά του στο γνωστό καταρράκτη κοντά στην παραλία του Λαγκούβαρδου.
Κάποιοι φαραγγάδες που το έχουν επισκεφθεί το έχουν χαρακτηρίσει ως ένα από τα καλύτερα και εντυπωσιακότερα της χώρας μας, αλλά, δυστυχώς, είναι άγνωστο στον πολύ κόσμο, απροσπέλαστο και αναξιοποίητο. Με τη διάνοιξη ενός μονοπατιού θα μπορούσε να γίνει πόλος έλξης για πολλές κατηγορίες ανθρώπων που αγαπούν τα εξτρίμ σπορ, όπως φαραγγάδες, αναρριχητές και πεζοπόρους, που προτιμούν τις διαδρομές ειδικής δυσκολίας.
Λόγω της ιδιομορφίας του υπεδάφους, που είναι συμπαγής ασβεστόλιθος, το ποτάμι στο διάβα του για χιλιάδες χρόνια έχει δημιουργήσει συνεχείς καταρράκτες και λίμνες, γι’ αυτό και είναι ιδιαίτερης δυσκολίας το πέρασμά του, όμως θα μείνει αξέχαστο στον περιπατητή.
Πάντως, πιστεύω ότι με καλή θέληση και την ένταξή του σε κάποιο πρόγραμμα θα μπορέσει να γίνει προσβάσιμο και γνωστό σε όλο τον κόσμο, με την ανάλογη προβολή του, για να το χαίρονται όσοι αγαπούν τις δυνατές συγκινήσεις.
Δυτικά του χωριού είναι σε ένα ύψωμα το εκκλησάκι του Αγιώργη, από όπου ο επισκέπτης θα απολαύσει τη θέα που θα του μείνει ανεξίτηλα χαραγμένη στη μνήμη. Θα δει έναν ατελείωτο κάμπο με ελιές και θερμοκηπιακές καλλιέργειες, από την Πύλο μέχρι τον Κυπαρισσιακό κόλπο.
Στο βάθος θα δει το απέραντο γαλάζιο του Ιονίου με τις όμορφες παραλίες και το πανέμορφο νησάκι Πρώτη σε σχήμα κροκόδειλου. Αν έχει το χρόνο και την υπομονή να περιμένει το ηλιοβασίλεμα, αυτό που θα δει θα του μείνει αξέχαστο σε όλη του τη ζωή. Λένε για το ηλιοβασίλεμα της Σαντορίνης, ίσως γιατί δεν έχουν δει ηλιοβασίλεμα από τον Αγιώργη της Βάλτας.
Βόρεια του χωριού υπάρχει το πανέμορφο δάσος της Βαγγελίστρας, ένα δάσος ιδιαίτερου φυσικού κάλλους, ιδανικό για ημερήσια εκδρομή και ήπιας μορφής περίπατο στο μονοπάτι με τις αιωνόβιες αριές στη φράγκικη βρύση. Λεπτομέρειες για την ιστορία της Βαγγελίστρας και ιδιαίτερα του χωριού αναφέρει η κυρία Πανταζοπούλου, την οποία ευχαριστώ θερμά για την πολύτιμη συνεργασία της και την προσφορά της στα πολιτιστικά δρώμενα του χωριού.
Τέλος, ο επισκέπτης στο χωριό θα έχει την ευκαιρία να θαυμάσει, σε αίθουσα του Δημοτικού Σχολείου, τη συλλογή – δωρεά σε πετρώματα και απολιθώματα, από την Ελλάδα και την Αφρική, του πατριώτη μας, καθηγητή Γεωλογίας, Αντώνη Μυλωνά, όπως και μερικά έργα ζωγραφικής, δωρεά του επίσης πατριώτη μας Σωτήρη Γκαρδιακού, ο οποίος είναι ένας από τους σημαντικότερους ζωγράφους στο Σικάγο της Αμερικής. Έργα του κοσμούν πολλές ιδιωτικές συλλογές και μουσεία.
Κλείνοντας, θα ήθελα να κάνω μια έκκληση προς κάθε αρμόδιο για το πέτρινο γεφύρι. Είναι ένα γεφύρι ιδιαίτερης αρχιτεκτονικής ομορφιάς με καμάρα και στα πλαϊνά μεγάλους πωρόλιθους λαξευμένους στο χέρι με μεράκι, πολύ κόπο και ιδρώτα, ένα γεφύρι που ανήκει στην πολιτιστική μας κληρονομιά και πέρα από τη λειτουργικότητά του, έχει ιστορική και πολιτιστική αξία.
Αυτό, λοιπόν, το γεφύρι κινδυνεύει να καταρρεύσει λόγω της διάβρωσης του χρόνου και της έλλειψης συντήρησης. Θα είναι έγκλημα να συνεχιστεί η αδιαφορία των αρχόντων της εξουσίας και να γκρεμιστεί, στερώντας από τους κατοίκους του χωριού, εκτός από την ομορφιά του, τη λειτουργικότητά του, διότι, όπως πολύ καλά γνωρίζουν, λεφτά δε θα υπάρχουν για να γίνει ένα καινούριο, κακόγουστο από τσιμέντο, όπως και δεν υπάρχουν και για το δρόμο, για τον οποίο τους εμπαίζουν τουλάχιστον μία δεκαετία.
ΒΑΛΤΑ
Περιήγηση στα βάθη της ιστορίας…
Της Αικατερίνης Πανταζοπούλου
Γενικής Γραμματέας Πολιτιστικού
Συλλόγου Βάλτας
φωτο: Ανδρέας Γκόνης
Η Βάλτα είναι ένα μικρό χωριό ανάμεσα στα Φιλιατρά και τους Γαργαλιάνους, στa 237 μέτρα ύψος. Μέχρι το 1912 ανήκε στο Δήμο Εράνης, ενώ από τη χρονιά εκείνη γίνεται ξεχωριστή κοινότητα, διατηρώντας τους οικονομικούς και κοινωνικούς δεσμούς με τα Φιλιατρά. Με το σχέδιο «Καποδίστριας» (1999-2010) εντάχθηκε στο Δήμο Γαργαλιάνων, ενώ με τον «Καλλικράτη» αποτελεί Δημοτικό Διαμέρισμα του Δήμου Τριφυλίας.
Είναι χτισμένο ανάμεσα σε δύο ποτάμια κι αυτό κάνει το κλίμα του ιδιαίτερο! Παλιότερα το χωριό βρισκόταν πολύ ανατολικότερα, αλλά είχε ένα μειονέκτημα. Φαινόταν από τη θάλασσα και από το νησί Πρώτη, που ήταν ορμητήριο των πειρατών. Για να γλιτώσουν, λοιπόν, από τους κουρσάρους, οι κάτοικοι μετέφεραν το χωριό στη σημερινή του θέση. Η παλαιότερη θέση ονομάστηκε Παλιαβάλτα.
Το χωριό είναι κυριολεκτικά πνιγμένο στο πράσινο. Οι ελιές, τα αμπέλια, οι σταφίδες δροσίζονται από την αύρα του Ιονίου! Τα γύρω δάση είναι γεμάτα χρώματα και μυρωδιές ανάλογα με την εποχή.
Μέσα στο χωριό υπάρχει η πλατεία, τρία καφενεία και δύο ταβέρνες. Κοντά στην πλατεία είναι ο ναός του Αγίου Παντελεήμονα και προχωρώντας παρακάτω συναντάμε το Δημοτικό Σχολείο, το οποίο δε λειτουργεί πια. Ο Πολιτιστικός Σύλλογος το έχει αξιοποιήσει, αφού εκεί εκτίθενται πίνακες του Βαλταίου ζωγράφου Σωτήρη Γκαρδιακού, ο οποίος ζει στις ΗΠΑ. Υπάρχει ακόμα μια συλλογή πετρωμάτων, προσφορά του επίσης Βαλταίου Αντώνη Μυλωνά.
Λίγα μέτρα από την πλατεία βρίσκεται ερειπωμένο το παλιό ελαιοτριβείο. Υπάρχουν τα μηχανήματα μιας άλλης εποχής, σκουριασμένα πια, εκτεθειμένα στις καιρικές συνθήκες. Τυπικά ανήκει σε πολλούς κληρονόμους, γεγονός που δυσχεραίνει την αξιοποίησή του.
Δυτικά του χωριού, πάνω σε λόφο, βρίσκεται το εκκλησάκι του Αϊ-Γιώργη. Το βλέμμα χάνεται στο βάθος του ορίζοντα, εκεί που το πράσινο του κάμπου δίνει τη θέση του στις γαλάζιες αποχρώσεις της θάλασσας κι ο ήλιος δύοντας, απλώνει στον ουρανό τα ομορφότερα χρώματά του.
ΤΗΣ ΓΡΙΑΣ Η ΤΡΥΠΑ
Πρόκειται για μια τρύπα σε βράχο, που φτάνει πολλά μέτρα κάτω από την επιφάνεια του εδάφους. Την τρύπα κάλυπτε μεγάλος βράχος, ο οποίος ανατινάχτηκε από κάποιον κάτοικο του χωριού πολύ παλιότερα. Για να μπορούν να ανεβοκατεβαίνουν οι άνθρωποι στην τρύπα, είχαν τοποθετήσει κορμούς δέντρων σε οριζόντια διάταξη.
Ο θρύλος λέει πως κατά την εποχή της Τουρκοκρατίας είχαν βρει εκεί καταφύγιο Έλληνες. Μια γριά βρέθηκε έξω από την τρύπα, μάλλον για να μαζέψει χόρτα, αλλά τη βρήκαν οι Τούρκοι. Την απείλησαν με τη ζωή της και πρόδωσε τους συμπατριώτες της. Έτσι βρήκαν το θάνατο όλοι όσοι βρίσκονταν εκεί. Η τοποθεσία πήρε το όνομα «της γριάς η τρύπα».
Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΒΑΓΓΕΛΙΣΤΡΑΣ
Βόρεια της Βάλτας, στη θέση που βρίσκεται σήμερα ο Ι. Ν. Ευαγγελίστριας ή Βαγγελίστρας, υπήρχε ομώνυμο μοναστήρι. Η ιστορία της Μονής παρουσιάζει ιδιαίτερο θρησκευτικό, ιστορικό και λαογραφικό ενδιαφέρον.
Η θέση στην οποία βρισκόταν η Μονή ήταν σημαντικότατη, αφού από τα αρχαία χρόνια υπήρξε τόπος λατρείας. Ο ναός είναι χτισμένος στα ερείπια αρχαίου ειδωλολατρικού ναού. Η Μονή καταστράφηκε και ξαναχτίστηκε πολλές φορές μέσα στους αιώνες. Η πρώτη καταστροφή σημειώνεται το 1715 από τους Τούρκους, ενώ το καταστροφικό τους έργο ολοκλήρωσαν οι Αλβανοί κατά τα Ορλωφικά. Αργότερα ξαναχτίστηκε, αφού το 1790 υπάρχουν πάλι πληροφορίες για τη Μονή. Τότε την επισκέφθηκε ο Γάλλος ζωγράφος, συγγραφέας και περιηγητής Antoine Laurent Catellan. Στη Μονή τότε υπήρχαν αρκετοί μοναχοί και ήταν καλά οργανωμένη.
Σπουδαία ήταν η συμβολή των μοναχών στον Αγώνα εναντίον των Τούρκων. Πρόσφεραν καταφύγιο και στήριξη στους αγωνιστές. Το 1825 η Μονή καταστρέφεται για άλλη μια φορά από τα στρατεύματα του Ιμπραήμ Πασά και παρέμεινε έτσι ως την απελευθέρωση.
Το 1830, όλη η περιουσία της Μονής περιήλθε στο Ελληνικό Δημόσιο. Κατά καιρούς υπήρξαν κάποιοι μοναχοί στη Μονή, μα χωρίς οργάνωση.
Το 1868 τρεις μοναχοί, ο Αρσένιος, ο Δαμασκηνός και ο Παγκράτιος, αγόρασαν από το Ελληνικό Δημόσιο τη Μονή και κάποια κτήματα γύρω απ’ αυτή. Τότε άρχισαν να ανοικοδομούν την εκκλησία και άλλους χώρους, όπως κελιά, φούρνους, στάβλο, ληνό κ.ά. Χρησιμοποιώντας τμήματα από τα τοιχώματα της παλιάς Μονής έχτισαν μεγαλύτερο ναό απ’ αυτόν που προϋπήρχε. Στη νότια πλευρά του σημερινού ναού, πάνω από την πόρτα, υπάρχει μαρμάρινη πλάκα που λέει: «Κατά το έτος 1869 οικοδομήθη ο θείος και ιερός Ναός της Υπερεβλογημένης Δεσποίνης ημών Θεοτόκου και Αειπαρθένου Μαρίας προς επίδειξιν επωνομαζομένης Μονής Ευγγελιστρίας. Ανεκαινίσθη υπό τριών μοναχών Αρσενίου Δαμασκηνού Παγκρατίου οι οποίοι εβρόντες αυτήν παραμελημένην παρελάβομεν αυτήν την οποίαν είχομεν αποκτήσει περιουσίαν. Αφίχθημεν μετά βαθυτάτου σεβασμού. Φεβρουαρίου 1 ετελειώθη».
Ειδική αναφορά θαρρώ πως πρέπει να γίνει στο μοναχό Αρσένιο ή Παπαρσένιο (είχε χειροτονηθεί ιερέας). Στην κατοχή του υπήρχαν βιβλία με συνταγές από βότανα που θεράπευαν πλήθος ασθενειών. Η φήμη του ως θεραπευτή είχε φτάσει σε όλες τις γύρω περιοχές και βοηθούσε όσους του το ζητούσαν. Μετά το θάνατό του σε ηλικία 95 ετών, τα βιβλία αυτά πέρασαν σε συγγενικό του πρόσωπο, τον Ευλάμπιο Φοσσέ. Αυτός αξιοποίησε το περιεχόμενο των βιβλίων , συνεχίζοντας το έργο του.
Το μόνο που έχει απομείνει τώρα πια από τη Μονή, είναι ο ναός και κάποια τμήματα των πέτρινων τοιχωμάτων. Τα υπόλοιπα έχουν περάσει πια στην ιστορία, αλλά ευτυχώς δεν έχουν περάσει στη λήθη.
Η ΦΡΑΓΚΙΚΗ ΒΡΥΣΗ
Η Φράγκικη βρύση βρίσκεται στο δάσος της Βαγγελίστρας. Χτισμένη το 1322 υπήρχε ολόκληρη ιστορία γραμμένη στα χαράγματα που είχαν βρεθεί στη μετόπη της. Η μετόπη είχε πλάτος 3,5 μέτρων στη βάση της, και όσο ψήλωνε μίκραινε, καταλήγοντας σε ένα τόξο, χαρακτηριστικό της φράγκικης αρχιτεκτονικής. Στη βάση υπήρχε μαρμάρινη λεκάνη, όπου κατέληγε το νερό που έβγαινε από το βράχο. Αργότερα ανοίχτηκε κοίλωμα στη μετόπη, όπου τοποθετήθηκε η εικόνα του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου, καθώς κι ένα χάλκινο κρεμαστό καντήλι. Πάνω στη μετόπη βρέθηκαν πέντε χαράγματα.
Το α’ χάραγμα μας πληροφορεί για το πότε και ποιος έχτισε τη βρύση. «Ο Αράρδος Β΄ Ντ’ Ανού ο αυθέντης της Αρκαδιάς έστησε τη βρύση αυτή το έτος 1322 δια τα χωριά Φιλιατρά, Έρμακα, Μώρενα, Λέκυτα, Χρυσοβίτσα και Βάλτα».
Αξίζει να σταθούμε στο γεγονός ότι τα ονόματα των περιοχών δεν έχουν αλλάξει μέσα στους αιώνες!
Στο β΄ χάραγμα υπήρχαν ονόματα γνωστών Φιλιατρινών οικογενειών, οι οποίες πιθανότατα είχαν ταχθεί ως μισθοφόροι στο πλευρό των Ενετών εναντίον των Τούρκων.
Το γ΄ χάραγμα αναφερόταν στην καταστροφή της Μονής από τους Τούρκους το 1715. «ΟΙ ΤΟΥΡΚΟΙ ΓΚΡΕΜΙΣΑΝ ΤΟΝ ΕΡΜΑΚΑ ΤΗΝ ΜΟΝΗΝ ΚΑΙ ΤΑΝΑΚΤΟΡΑ ΠΑΣΣΑΒΑ. ΚΑΚΟΝ ΜΕΓΑ. ΘΕΟΤΟΚΕ ΣΩΣΕ ΜΑΣ».
Το δ΄χάραγμα έφερε το όνομα CASTELLAN. Πρόκειται για το Γάλλο ζωγράφο, συγγραφέα και περιηγητή Antoine Castellan, o οποίος πέρασε από εκεί το 1790.
Το ε΄ χάραγμα ήταν απλά το όνομα «Ιωάννης Ηγούμενος 1684».
Η μετόπη της βρύσης δεν υπάρχει πια. Γκρεμίστηκε το 1961. Πέρασαν 639 χρόνια κι έστεκε εκεί κόντρα στις καταστροφές, τις πλημμύρες (1927, 1946), τους σεισμούς (1886), τους κατακτητές. Πόσοι άνθρωποι δεν ξαπόστασαν και δροσίστηκαν με το γάργαρο νερό της! Το νερό όμως συνέχισε να βγαίνει από το βράχο, και μια νέα μετόπη χτίστηκε στη βρύση. Το μόνο που έμεινε το ίδιο ήταν η μαρμάρινη λεκάνη στη βάση της. Δυστυχώς, μαζί με την παλιά μετόπη χάθηκαν και τα χαράγματα κι ό,τι μετέφερε την αύρα εκείνων των εποχών!
Λαογραφικό ενδιαφέρον παρουσιάζει και ο θρύλος που ακολουθεί τον πλάτανο που βρίσκεται στη μικρή λιμνούλα, εκεί που καταλήγει το νερό της βρύσης. Όταν οι Τούρκοι του Ιμπραήμ πασά κατέστρεψαν τη Μονή, κατηφόρισαν το μονοπάτι και κάθισαν κάτω από τον πλάτανο για να ξεκουραστούν και να ξεδιψάσουν με το νερό της βρύσης. Σε λίγο, όμως, ο πλάτανος άρχισε να μαραίνεται κι ας έτρεχε νερό στις ρίζες του. Τόση ήταν η στενοχώρια του αιωνόβιου δέντρου για το κακό που έκαναν οι Τούρκοι, που αρνήθηκε να τους χαρίσει το δροσερό του ίσκιο. Το δημοτικό τραγούδι λέει: Τι έχεις καημένε πλάτανε και είσαι μαραμένος/ μέρα και νύχτα στο νερό και πάλι μαραμένος/παιδιά σαν με ρωτήσατε να σας το μολογήσω/ Μπραήμ πασάς επέρασε με δεκαοχτώ χιλιάδες…
ΤΟ ΠΕΤΡΙΝΟ ΓΕΦΥΡΙ
Στο δρόμο που οδηγεί στον Αϊ-Γιώργη, κοντά στο Συνεταιρισμό της Βάλτας, σώζεται το πέτρινο γεφύρι, το οποίο υπολογίζεται ότι είναι χτισμένο πριν από το 1900.
Λίγο παρακάτω υπάρχουν άλλα δύο πολύ μικρότερα τέτοια γεφύρια.
Όσον αφορά στο μεγάλο γεφύρι, η φθορά του χρόνου είναι εμφανής. Έχει διαβρωθεί και γέρνει επικίνδυνα, αλλά όσες προσπάθειες κι αν έγιναν για να βρεθεί τρόπος να συντηρηθεί, δεν ευοδώθηκαν. Αυτό που σε καμία περίπτωση δε θέλουμε να συμβεί είναι να πέσει το γεφύρι, γιατί θα χαθεί ένα μνημείο της πολιτιστικής μας κληρονομιάς, ενώ τη θέση του θα πάρει κάποιο κακόγουστο κατασκεύασμα από μπετόν. Στην περιοχή δεν υπάρχουν πολλά τέτοια πέτρινα γεφύρια. Είναι, λοιπόν, απαραίτητο να συντηρηθεί.
Ο ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
Ο Πολιτιστικός Σύλλογος Βάλτας ιδρύθηκε το 2005 ύστερα από την επιθυμία κάποιων κατοίκων του χωριού να το προβάλλουν και να το αναδείξουν. Η δραστηριότητά του πλούσια και σημαντική, συμβάλλει στα πολιτιστικά δρώμενα του τόπου.
Ειδικότερα, αναβίωσε τη λιτανεία της εικόνας της Αγίας Μαύρας (3 Μαΐου), που είχε ξεχαστεί για πολλές δεκαετίες και μόνο οι παλιότεροι θυμούνται. Καθιερώθηκε το πανηγύρι του Αγίου Παντελεήμονα (27 Ιουλίου), προστάτη του χωριού, και η αναβίωση του πανηγυριού της Βαγγελίστρας την παραμονή της Απόδοσης Κοιμήσεως της Θεοτόκου (22 Αυγούστου). Από τους παππούδες μαθαίνουμε πως το πανηγύρι αυτό ήταν ξακουστό σε παλαιότερες εποχές, με τη διαφορά ότι οι άνθρωποι γιόρταζαν ανήμερα της γιορτής, μετά τον εκκλησιασμό. Κατέφθαναν με τα άλογα άνθρωποι από όλες τις γύρω περιοχές, αφού ήταν η εποχή του τρύγου της σταφίδας και όλοι έμεναν στα κτήματα. Το γλέντι συνεχιζόταν στη βρύση με φαγητό, κρασί, μουσική και χορό. Δε σταματούσε, όμως, το γλέντι τόσο εύκολα! Το απόγευμα συνεχιζόταν στη Βάλτα μέχρι τελικής πτώσεως.
Και στις μέρες μας, το βράδυ της παραμονής, η ατμόσφαιρα είναι μαγική! Το δάσος γοητεύει τον επισκέπτη, ο οποίος έχει την ευκαιρία να κάνει έναν περίπατο, διασχίζοντας το φωτισμένο μονοπάτι ως τη Φράγκικη βρύση.
Μεγάλη επιτυχία σημειώνει η ετήσια «γιορτή για το ελαιόλαδο και τη σταφίδα» στις 25 Ιουλίου. Οι γυναίκες του χωριού ετοιμάζουν φαγητά και γλυκά, ζυμώνουν ψωμί και κερνούν τους παρευρισκόμενους. Πάντα υπάρχει κάποιος καλεσμένος και ένα συγκεκριμένο θέμα να σχολιάσει και να ενημερώσει τον κόσμο. Η γιορτή συνεχίζεται με μουσική και χορό. Φέτος θα είναι η 5η χρονιά διεξαγωγής της γιορτής, που ξεκίνησε με σκοπό να τιμήσουμε τα δύο προϊόντα που παίζουν σημαντικό ρόλο στις ζωές των ανθρώπων του τόπου.
Με μεγάλη προσπάθεια ανοίχτηκε το μονοπάτι που οδηγεί στο περίφημο καταρράκτη της Βάλτας. Εκεί καταλήγει το φαράγγι «Κόκκινα Πατερά», που φθάνει ως τον Λαγκούβαρδο. Γύρω από τη μικρή λίμνη που σχηματίζεται στη βάση του καταρράκτη, τεράστια πλατάνια μάς χαρίζουν τον ίσκιο τους και τη δροσιά τους. Τριγύρω υπάρχουν πολλά είδη φυτών και η πιο κατάλληλη εποχή να τον επισκεφθεί κάποιος είναι όλο το χειμώνα ως το τέλος Απριλίου. Το τοπίο αυτό είναι ένα πολύ μικρό τμήμα του φαραγγιού, το οποίο θα μπορούσε να αποτελέσει πόλο έλξης για τους φυσιολάτρες, καθώς και τους αναρριχητές, αλλά και τους λεγόμενους «φαραγγάδες». Η ομορφιά του είναι απίστευτη! Είναι καταπράσινο και γεμάτο εκπλήξεις! Στα άμεσα σχέδια του Συλλόγου είναι η προσπάθεια διάνοιξης μονοπατιού μέσα από το φαράγγι.
Στην άλλη μεριά του χωριού, εκεί που βρίσκεται η Βαγγελίστρα, την περασμένη άνοιξη ανοίχτηκε το μονοπάτι από τη Φράγκικη Βρύση ως τ’ Αρμακάδια. Άλλη μια υπέροχη διαδρομή μέσα στο δάσος! Πλατάνια, βελανιδιές, πουρνάρια, δέντρα πανύψηλα που προσπαθούν να βρουν περισσότερο ήλιο, δημιουργούν μια φυσική σκίαση στο μεγαλύτερο μέρος του μονοπατιού. Οι κισσοί αγκαλιάζουν τους κορμούς των δέντρων και μας συνεπαίρνουν οι μυρωδιές του δάσους. Ξαφνικά το βλέμμα συναντά βράχους πελώριους, τόσο που αναρωτιόμαστε πώς βρέθηκαν εκεί. Παρασύρθηκαν από τη μεγάλη πλημμύρα στις 26 Οκτώβρη 1946. Στέκουν ακόμα εκεί, να μας θυμίζουν τη δύναμη των στοιχείων της φύσης! Προχωρώντας στο μονοπάτι ακούγεται ο κελαρυστός ήχος του νερού. Σε λίγο προβάλλει το ποτάμι που καταλήγει στην Αγία Κυριακή. Περπατάμε κατά μήκος του και σε λίγο το τοπίο αλλάζει. Βγαίνοντας από το δάσος, ο αέρας μοσχοβολά θυμάρι και φασκόμηλο. Φτάνοντας στο γεφυράκι, κοιτάμε πίσω μας, εκεί απ’ όπου κατεβήκαμε. Πόση ομορφιά κρύβεται εκεί μέσα, κι εμείς οι τυχεροί που την ανακαλύψαμε!
-Ιδιαίτερες ευχαριστίες στον κ. Κώστα Καραμπάτσο για την πολύτιμη βοήθειά του.
Έκθεση εικόνων
