-18 χρόνια μετά η Καλαμάτα ξανά στο μικρό μα γραφικό νησί
του Πέτρου Α. Τσώνη
Άνοιξη 2000. Μια μεγάλη καλαματιανή αντιπροσωπεία, με επικεφαλής τον τότε δήμαρχο Παναγή Κουμάντο, δημοτικούς συμβούλους από όλες τις δημοτικές παρατάξεις, εκπροσώπους του Επιμελητηρίου Μεσσηνίας και δημοσιογράφους, αναχωρεί από την πόλη για τη μακρινή και άγνωστη στους πολλούς νήσο Νίσυρο.
Μαζί τους και ο Καλαματιανός υπουργός Σταύρος Μπένος, καθώς δική του ήταν η ιδέα και η υλοποίησή της: πέραν της αδελφοποίησης δύο πόλεων, να υπάρχει και η υιοθεσία μιας μικρής κοινότητας από μία μεγάλη.
Η άνοιξη στο Αιγαίο δεν αστειεύεται, κι έτσι έπειτα από μια περιπετειώδη προσγείωση στο αεροδρόμιο της Κω λόγω των ισχυρών ανέμων και ένα ακόμα περιπετειώδες ταξίδι με καΐκι από την Καρδάμαινα της Κω μέχρι το Μανδράκι, την πρωτεύουσα του νησιού, η καλαματιανή αντιπροσωπεία πατάει το πόδι της στη στεριά.
Η υποδοχή της ζεστή και επίσημη, αφού η συνοδεία υπουργού της κυβέρνησης έχει κινητοποιήσει τις τοπικές Αρχές, περιφερειάρχη, νομάρχη, βουλευτές, στρατό κ.λπ.
Σε πανηγυρική εκδήλωση οι δύο δήμαρχοι, ο Παναγής Κουμάντος και ο αείμνηστος Παναγιώτης Κατσιματίδης, υπογράφουν τη συμφωνία υιοθεσίας, ενώ από διάφορες μεριές και επίσημα χείλη ακούγονται μεγαλόστομες διακηρύξεις για το μέλλον.
Η καλαματιανή αντιπροσωπεία επισκέπτεται τα αξιοθέατα του νησιού, γεύεται την τοπική γαστρονομία και επιστρέφει, αφού έχουν δοθεί υποσχέσεις ότι δε θα ξεχαστεί ποτέ η μικρή μας αδερφή.
Τα επόμενα δύο-τρία χρόνια κυλούν με κάποιες επισκέψεις Νισύριου επιχειρηματία στην Ανθοκομική Έκθεση Καλαμάτας και ορισμένες προσπάθειες για κοινή εκμετάλλευση της ελαφρόπετρας, που τελικά θα μείνουν σε επίπεδο προσπαθειών. Και μετά λήθη. Οι υποσχέσεις και τα μεγάλα λόγια ξεχάστηκαν.
Τις τελευταίες δημοτικές εκλογές κερδίζει ένας άνθρωπος με πολλές περγαμηνές, με σπουδαίο ερευνητικό έργο στην Αμερική και πανεπιστημιακός δάσκαλος, ο Χριστοφής Κορωναίος.
Εδώ, ανοίγοντας μια μικρή παρένθεση, θα σας πούμε ότι το επώνυμο του δημάρχου έχει άμεση σχέση με τη Μεσσηνία και την Κορώνη. Όπως ο ίδιος μας επιβεβαίωσε, ο προπάππους του ήταν καραβοκύρης και μετέφερε κορωνέικα πιθάρια τόσο στην Ιταλία όσο και στα νησιά του Αιγαίου. Οι συνθήκες του καιρού τον ανάγκαζαν αρκετούς μήνες του χρόνου να τους περνά στην Κορώνη, εξ ου και το παρατσούκλι στην αρχή και στη συνέχεια το επώνυμο.
Ψάχνοντας τα χαρτιά του Δήμου, ο νέος δήμαρχος έπεσε πάνω στην υπόθεση υιοθεσίας από την Καλαμάτα. Η συνέχεια περιλαμβάνει τηλεφώνημα στο δήμαρχο Καλαμάτας, Παναγιώτη Νίκα, που επίσης είδε πολύ θετικά την αναζωπύρωση των σχέσεων.
Τα 70 χρόνια της συνένωσης των Δωδεκανήσων με την Ελλάδα ήταν μια σπουδαία αφορμή γι’ αυτό. Έτσι, 18 χρόνια μετά, μια μεγάλη καλαματιανή αντιπροσωπεία, με πολυμελή χορευτική ομάδα του Μορφωτικού Συλλόγου Μεσσηνίας, μικρή ομάδα του Συλλόγου Ελληνομνήμονες και δημοτικών συμβούλων, όπως και την αφεντιά μου, ξεκινά πάλι για τη Νίσυρο.
Το ταξίδι δεν έχει καμία σχέση με αυτό του 2000. Οι αλλαγές είναι εντυπωσιακές. Η απόσταση από την Καλαμάτα στον Πειραιά παιχνιδάκι. Το πλοίο της γραμμής ουδεμία σχέση έχει με τα τότε πλοία. Το καταμαράν για το πέρασμα από την Κω στη Νίσυρο δε θύμιζε σε τίποτα το τότε περιπετειώδες ταξίδι με το τοπικό καΐκι.
Οι πρώτες ματιές δεν εντοπίζουν σημαντικές αλλαγές, η πρωτεύουσα του νησιού, Μανδράκι, εξακολουθεί να είναι γραφική και πανέμορφη, οι δρόμοι και τα καλντερίμια πεντακάθαρα, οι άνθρωποι του νησιού μάς καλωσορίζουν απέριττα, ενώ ο Αντρίκος μάς υποδέχεται στον καφενέ του «Βάρδα Στεναχώρια» με κεράσματα.
Στο δημοτικό ξενώνα «Πολυβώτης», που έπειτα από το φρεσκάρισμά του ανοίγει πιο γρήγορα για να μας φιλοξενήσει, τα παιδιά του Δήμου μάς υποδέχονται με χαμόγελα.
Η πρώτη βραδιά είναι εξερευνητική με βόλτες στα γραφικά δρομάκια του Μανδρακίου και δείπνο στην ταβέρνα της Τσαμπίκας στους Πάλους, με υπέροχο συμιακό γαριδάκι, τοπικές πίτες, αλλά και φρέσκα ψάρια από το Αιγαίο.
Το ξημέρωμα της 7ης Μαρτίου βρίσκει τη Νίσυρο να έχει φορέσει τα καλά της. Η κινητικότητα είναι μεγάλη, τα συνεργεία του Δήμου με τη βοήθεια στρατιωτών δουλεύουν όλη τη νύχτα και τα πάντα το πρωί είναι έτοιμα. Βλέπεις, για πρώτη φορά, θα έρθει να γιορτάσει μαζί τους ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας.
Τον πρόεδρο Προκόπη Παυλόπουλο υποδέχεται στην εκκλησία «Παναγία Ποταμίτισσα» ο μητροπολίτης Κώου και Νισύρου, κ. Ναθαναήλ. Μαζί του ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Γιώργος Σταθάκης και ο δήμαρχος Καλαμάτας, Παναγιώτης Νίκας.
Ακολουθεί η καθιερωμένη παρέλαση μαθητών και η στρατιωτική, μπροστά στον πρόεδρο και άλλους επισήμους, όπως και παραδοσιακοί χοροί από το χορευτικό του Μορφωτικού Συλλόγου Μεσσηνίας που χειροκροτείται. Το «Ζωσιμοπούλειο Θέατρο» είναι κατάμεστο στο μεταξύ, όπου μεταβαίνει ο πρόεδρος και ανακηρύσσεται σε επίσημο δημότη Νισύρου.
Στο επίσημο γεύμα προς τιμήν του προέδρου υπάρχει έντονο μεσσηνιακό αεράκι, αφού η πρωταγωνιστική παρέμβαση του Παναγιώτη Νίκα αποσπά τα χειροκροτήματα των παρευρισκομένων. Ο δήμαρχος υπόσχεται συνέχεια στη σχέση των δύο Δήμων, καθώς και λάδι για τα καντήλια των εκκλησιών του νησιού.
Μαζί με τον πρόεδρο είχαμε την τύχη να επισκεφτούμε και να περιηγηθούμε το Αρχαιολογικό Μουσείο Νισύρου με σημαντικούς θησαυρούς, το Ηφαιστειολογικό Μουσείο, καθώς και το σήμα κατατεθέν του νησιού, το ενεργό ηφαίστειο. Το μόνο μουσείο που δεν περιλάμβανε το πρόγραμμα ήταν το εκκλησιαστικό. Αναρωτιέται κανείς πώς σε έναν τόσο μικρό τόπο λειτουργούν τρία σημαντικά μουσεία.
Η επίσκεψή μας στη Νίσυρο έκλεισε με παραδοσιακό γλέντι που διοργάνωσε ο Δήμος. Κι εδώ πρωταγωνίστησε η Μεσσηνία, αφού εκτέθηκαν και στη συνέχεια διατέθηκαν στους ντόπιους παραδοσιακά προϊόντα που προσφέρθηκαν από Μεσσήνιους επιχειρηματίες.
Κάπως έτσι κλείνει το ταξίδι μας στο μικρό νησάκι του Αιγαίου με λιγότερους από 1.000 κατοίκους, ένας όμορφος τόπος που ζει από τον τουρισμό και την ελαφρόπετρα από το διπλανό νησάκι Γυαλί. Όπως είπε ο δήμαρχος, τα έσοδα, που ξεπερνούν το 1,5 εκ. ευρώ, με απόφαση της κυβέρνησης οδεύουν πλέον προς τα ταμεία του Δήμου, λύνοντας σημαντικά προβλήματα χρηματοδότησης.
Η κτηνοτροφία αποτελεί ακόμη ένα έσοδο για τους κατοίκους του νησιού, η αλιεία επίσης, ενώ έχει σχεδόν εγκαταλειφθεί η γεωργία. Η έλλειψη ελαιοτριβείου, αλλά και των συμπαθών τετράποδων που μετέφεραν τις ελιές από τις δύσβατες περιοχές του νησιού, ανάγκασαν αρκετούς να παρατήσουν τα ελαιόδεντρα. Με χαρά ακούσαμε ότι ο δήμαρχος σχεδιάζει την αγορά μικρού ελαιοτριβείου.
Με αρκετά μπουκάλια σουμάδα (τοπικό ποτό από αμύγδαλο) και ντοματάκια γλυκό στις βαλίτσες μας και γεύση υπέροχης φιλοξενίας, η αποστολή αναχωρεί από την Κω.
Η παρουσία της αποστολής κι εκεί είναι έντονη, αφού ο πρόεδρος των εκεί Πελοποννησίων έχει στήσει πανηγύρι με καλεσμένους τους τοπικούς άρχοντες.
Οι Ελληνομνήμονες, με επικεφαλής τον αεικίνητο Σπύρο Κατσίρα, εντυπωσιάζουν, ενώ καταχειροκροτείται το χορευτικό του Μορφωτικού από τους τυχερούς που βρίσκονται στην πλατεία. Εκεί, θα δούμε και αρκετούς Μεσσήνιους που για διάφορους λόγους έχουν επιλέξει την Κω για δεύτερη πατρίδα τους, όπως το ζαχαροπλάστη Τσαούση και το μηχανικό Σπύρο Κλάδη, ο οποίος διατηρεί στην πόλη της Κω το βιβλιοπωλείο και τις εκδόσεις «Έκφραση», καθώς και το ραδιοφωνικό σταθμό «Έκφραση 97».
Τέσσερις μέρες στις εσχατιές της Ελλάδας δεν είναι λίγες για να καταλάβει κανείς πώς ζουν οι άνθρωποι εκεί. Πέρα από τις εντάσεις από τα καμώματα της γείτονος, έχουν να αντιμετωπίσουν προβλήματα που εμείς έχουμε λύσει από καιρό.
Ελπίζουμε να μη χρειαστεί να περάσουν άλλα 18 χρόνια για να δώσει το «παρών» η Καλαμάτα στη μικρή μα όμορφη Νίσυρο.
Έκθεση εικόνων
