Πυρήνας πολιτισμού και μάθησης
Η μουσική παιδεία στην Ελλάδα σε σύγκριση με τις υπόλοιπες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης αλλά ακόμη και των Βαλκανίων βρίσκεται σε νηπιακή ηλικία. Μόλις τα τελευταία χρόνια οι μουσικές σπουδές – έστω και σε θεωρητικό επίπεδο – μπήκαν στην ανωτάτη εκπαίδευση, ενώ οι συμφωνικές μας ορχήστρες έχουν στελεχωθεί με εισαγόμενους μουσικούς από τις χώρες της πρώης Σοβιετικής Ένωσης ή ακόμη και από την γειτονική μας Αλβανία.
Ένα μεγάλο κενό στη μουσική εκπαίδευση ήρθαν να καλύψουν τα Μουσικά Σχολεία. Γυμνάσια και Λύκεια που εκτός από τα βασικά μαθήματα εισάγουν τους μαθητές στο μαγικό κόσμο της μουσικής.
Ένα απ’ αυτά είναι το Μουσικό Σχολείο Καλαμάτας που εδώ και δύο χρόνια στεγάζεται στο υπερσύγχρονο κτήριο στην Ανατολική Παραλία. Τι ακριβώς όμως είναι και πως εργάζεται το Μουσικό Σχολείο; Μας απαντά η διευθύντρια του Σχολείου Άννα Φραγκιά.
-Πείτε μας με λίγα λόγια τι είναι τα Μουσικά Σχολεία
Τα Μουσικά Σχολεία είναι Δημόσια Γυμνάσια και Ενιαία Λύκεια, τα οποία λειτουργούν όπως και τα υπόλοιπα Γυμνάσια και Λύκεια στη χώρα, αλλά συμπεριλαμβάνουν στο αναλυτικό πρόγραμμα σπουδών μαθήματα μουσικής (θεωρία, αρμονία, χορωδίες ευρωπαϊκής και παραδοσιακής μουσικής, σύνολα κλασικής και παραδοσιακής μουσικής, μουσική ακρόαση κλασικών έργων κ.λπ.) και εκμάθησης οργάνων, κλασικών και παραδοσιακών.
Αυτή τη στιγμή λειτουργούν 42 Μουσικά Σχολεία ανά την Ελλάδα, που παρέχουν στους μαθητές γενική και μουσική παιδεία.
-Οι μαθητές διδάσκονται όλα τα μαθήματα γενικής παιδείας, όπως και στα άλλα Γυμνάσια και Λύκεια;
Ασφαλώς. Στο σημείο αυτό θα πρέπει να τονίσουμε ότι οι τελειόφοιτοι μαθητές των σχολείων αυτών έχουν τη δυνατότητα να δώσουν πανελλήνιες εξετάσεις και να δηλώσουν τα πεδία της επιλογής τους, χωρίς κάποια δέσμευση.
Με λίγα λόγια, οι απόφοιτοί μας έχουν σπουδάσει ή σπουδάζουν σε διάφορες πανεπιστημιακές σχολές, όπως και οι απόφοιτοι των άλλων Ενιαίων Λυκείων. Κι όχι μόνο αυτό, έχουν και ένα μεγάλο πλεονέκτημα: από τη στιγμή που επιθυμούν να εισαχθούν στο Μουσικό Πανεπιστήμιο, προετοιμάζονται γι’ αυτό μέσα στο σχολείο.
Τέλος, όλοι οι μαθητές μας, ανεξαρτήτως της σχολής που επέλεξαν να φοιτήσουν, έχουν ένα ακόμη εφόδιο, ένα συγκριτικό πλεονέκτημα έναντι των άλλων παιδιών: το γεγονός ότι γνωρίζουν να παίζουν ένα ή και περισσότερα μουσικά όργανα, τα οποία έχουν διδαχθεί μέσα στο σχολείο, χωρίς φυσικά να πληρώσουν γι’ αυτό.
-Ας πάμε τώρα στο Μουσικό Σχολείο Καλαμάτας. Πότε ιδρύθηκε και λειτούργησε και πού στεγάστηκε;
Το Μουσικό Σχολείο Καλαμάτας ιδρύθηκε το Σεπτέμβριο του 1993 και λειτούργησε το Δεκέμβριο του 1993 μόνο με την πρώτη Γυμνασίου αρχικά, η οποία αποτελούνταν από δεκατέσσερα παιδιά. Σταδιακά οι τάξεις αυξάνονταν. Στην αρχή στεγάστηκε σε χώρο του πρώην Πολυκλαδικού, ενώ από το Σεπτέμβριο του 1994 έως και τον Ιούνιο του 2013 λειτούργησε στο κτήριο του πρώην Ορφανοτροφείου Αρρένων, στην οδό Εθνικού Σταδίου. Έπειτα από πολλούς αγώνες και περιπέτειες αποκτήσαμε, επιτέλους, το δικό μας κτήριο, που πληροί όλες τις προδιαγραφές ενός Μουσικού Σχολείου (υπάρχουν αίθουσες ατομικών οργάνων, αμφιθέατρο 500 θέσεων, αλλά και πολλά εργαστήρια και χώροι Μουσικών Συνόλων).
-Πόσοι μαθητές φοιτούν σήμερα στο Μουσικό Σχολείο Καλαμάτας;
Κατά την τρέχουσα χρονιά φοιτούν 211 μαθητές (Μουσικό Γυμνάσιο και Μουσικό Λύκειο).
-Μιλήστε μας για το ωράριο και τα μαθήματα που γίνονται στο σχολείο σας.
Το μάθημα ξεκινά στις 8.10 το πρωί. Οι μαθητές προσέρχονται από διάφορα σημεία της πόλης. Όσοι χρησιμοποιούν το Αστικό ΚΤΕΛ, εφοδιάζονται με κάρτα δωρεάν μετακίνησης, ενώ γι’ αυτούς που έρχονται από πιο μακριά (π.χ. Βέργα, Μεσσήνη) ο Δήμος δικαιολογεί ταξί. Πραγματοποιούνται τα μαθήματα γενικής παιδείας (π.χ. Αρχαία, Μαθηματικά κ.λπ.) και μαθήματα μουσικής (π.χ. θεωρία, σολφέζ), αλλά και ατομικά μαθήματα οργάνων. Στο Γυμνάσιο υποχρεωτικό είναι το πιάνο και το όργανο αναφοράς, όπως το λέμε, ο παραδοσιακός ταμπουράς. Το μεσημέρι παρέχεται πλήρης σίτιση στους μαθητές. Εδώ και δύο χρόνια έχει διακοπεί η σίτιση λόγω κρίσης, όμως έχουν γίνει οι απαραίτητες ενέργειες, σε συνεργασία με το Δήμο, έτσι ώστε από του χρόνου να υπάρχει σίτιση, η οποία φυσικά παρέχεται δωρεάν. Κατόπιν οι μαθητές συνεχίζουν τα μαθήματά τους συμμετέχοντας στα μουσικά σύνολα, στις χορωδίες του σχολείου ή στα ατομικά τους όργανα. Το πρόγραμμα τελειώνει στις 3.30.
-Δε θα μπορούσε να ισχυριστεί κανείς ότι είναι αρκετά βεβαρημένο για ένα παιδί; Τα παιδιά του Μουσικού Σχολείου μένουν στο σχολείο περίπου 1.30 ώρα παραπάνω σε σχέση με τα παιδιά άλλων σχολείων. Επιπλέον, ο χρόνος αυτός είναι δημιουργικός και ευχάριστος λόγω της μουσικής και δεν τα κουράζει, μάλλον τα ευχαριστεί.
-Ποιες άλλες είναι οι υποχρεώσεις ενός Μουσικού Σχολείου;
Ένα Μουσικό Σχολείο, πέραν του καθαρά εκπαιδευτικού του σκοπού, υπηρετεί και μία τέχνη, τη μουσική-τουλάχιστον όσο μπορεί. Έτσι αυτά τα σχολεία πρέπει να αποτελούν για κάθε πόλη πυρήνα πολιτισμού. Αυτό θέλουμε να πιστεύουμε πως συμβαίνει και με το δικό μας, που έχει να επιδείξει πλήθος εκδηλώσεων, δραστηριοτήτων, αλλά και βραβεύσεων και παραγωγών, όπως συμβαίνει άλλωστε με όλα τα Μουσικά. Καταλαβαίνετε πως πρόκειται για σχολεία ανοιχτά στην τοπική κοινωνία, που συμβάλλουν στην άνοδο γενικότερα του πολιτιστικού επιπέδου. Όσον αφορά στις εκδηλώσεις, τα Μουσικά Σχολεία υποχρεούνται να παρουσιάζουν τη δουλειά τους με μία χριστουγεννιάτικη εκδήλωση και μία ακόμη στο τέλος της σχολικής χρονιάς. Επιπλέον, υπάρχουν και οι «Μουσικές Κυριακές», οπότε οι μαθητές, ακόμη και οι πιο αρχάριοι, παρουσιάζουν τη δουλειά που έκαναν με τους καθηγητές τους, ενώ παράλληλα δοκιμάζουν την εμπειρία της «έκθεσης» μπροστά στο κοινό.
-Γι’ αυτά τα χρόνια που αποφοίτησαν και πέρασαν σε ανώτατες σχολές, έχουμε μια εικόνα για τα ποσοστά επιτυχίας των μαθητών σας;
Τα ποσοστά επιτυχίας των μαθητών μας στις πανελλήνιες είναι θεαματικά, πάνω από 80%, τηρουμένων των αναλογιών (ανάλογα, δηλαδή, με τον αριθμό των μαθητών της τάξης). Στο σημείο αυτό πρέπει να τονίσουμε πως λόγω της ιδιαιτερότητας του σχολείου, τα τμήματα του Γυμνασίου δεν ξεπερνούν τα 24 παιδιά, ενώ στο Λύκειο υπάρχει σαφώς μικρότερος αριθμός μαθητών ανά τάξη. Αυτό, όπως καταλαβαίνετε, σημαίνει ποιοτικότερο και αποδοτικότερο μάθημα για καθηγητές και μαθητές.
Πέραν, όμως, των υψηλών επιδόσεων, θα θέλαμε να σταθούμε και στις συμπεριφορές των μαθητών μας. Έρευνες στα Μουσικά Σχολεία έδειξαν μηδενικά ποσοστά κρουσμάτων βίας και μπούλινγκ, πράγμα φυσικό, αφού η προσωπικότητα των παιδιών καλλιεργείται με την καθημερινή ενασχόληση με τη μουσική και τα δημιουργικά τους ενδιαφέροντα διευρύνονται, ενώ μέσα από τα σύνολα που συμμετέχουν καλλιεργείται η συνεργασία.
-Πώς μπορεί ένας μαθητής, τελειόφοιτος της έκτης να φοιτήσει στο Μουσικό Σχολείο Καλαμάτας;
Οι μαθητές της έκτης τάξης που ενδιαφέρονται, εκτός του ότι θα έχουν τη δυνατότητα να επισκεφθούν με τους δασκάλους τους το σχολείο μας για να παρακολουθήσουν συναυλία και να πάρουν πληροφορίες, έπειτα από δική μας πρόσκληση, μπορούν να το πουν στο διευθυντή του σχολείου τους, σε όποιο Δημοτικό της πόλης κι αν φοιτούν.
Ο διευθυντής θα τους δώσει μία αίτηση που θα συμπληρώσουν οι γονείς τους και θα τη δώσουν πάλι στο διευθυντή, που με τη σειρά του θα τη στείλει στο Μουσικό Σχολείο. Επίσης, οι γονείς του ενδιαφερόμενου μαθητή μπορούν να έρθουν κατευθείαν στο σχολείο μας και να κάνουν την αίτηση. Οι προθεσμίες είναι μέσα στο μήνα Μάιο (θα γίνει έγκαιρα η σχετική ενημέρωση). Κατόπιν το Μουσικό Σχολείο θα αναλάβει να καλέσει τα παιδιά να έρθουν στο σχολείο για τις εξετάσεις επιλογής, που γίνονται το τελευταίο δεκαήμερο του Ιουνίου. Οι εξετάσεις διενεργούνται από επιτροπή μουσικών (από άλλα σχολεία) και είναι απλές. Στόχος τους είναι να διαπιστωθεί η ακουστική ικανότητα του υποψηφίου και όχι οι γνώσεις του στη μουσική, με άλλα λόγια δεν είναι απαραίτητες οι μουσικές γνώσεις. Εκτός, όμως, απ’ αυτό, οι καθηγητές του σχολείου θα προετοιμάσουν τα παιδιά για τις εν λόγω εξετάσεις.
Τι λένε οι ίδιοι οι μαθητές για το σχολείο τους
Ρωτήσαμε μαθητές της πρώτης Γυμνασίου για ποιο λόγο επέλεξαν το Μουσικό Σχολείο Καλαμάτας και αν τελικά τώρα, που ολοκληρώνεται η φοίτησή τους στην πρώτη τάξη, διαπιστώνουν ότι αυτό ανταποκρίθηκε στις προσδοκίες τους. Να τι μας είπαν:
-Επέλεξα να έρθω στο Μουσικό Σχολείο, γιατί η μουσική είναι ένα κομμάτι της ζωής μου. Για την πρώτη μου χρονιά εδώ είμαι όχι μόνο ευχαριστημένος, αλλά ευτυχισμένος μπορώ να πω. Οι ώρες μας εδώ περνούν απολαυστικά, αλλά και δημιουργικά. Τραγουδάμε πολύ και είμαστε χαρούμενοι. Κι αυτό, γιατί έχουμε πολύ καλούς καθηγητές και καταλαβαίνω το μάθημα. Με τους συμμαθητές μου είμαστε πολύ δεμένοι. Γενικά το σχολείο μας είναι μια μεγάλη παρέα. Επίσης, κάνουμε πολλές δραστηριότητες και εκδηλώσεις. Τελικά, πιστεύω πως το σχολείο μας δε συγκρίνεται με κανένα. Νίκος Ποταμούσης, Α’ Γυμνασίου
-Ήρθα σ’ αυτό το σχολείο, επειδή ήταν κι η ξαδέρφη μου και είχα ακούσει από εκείνη καλά λόγια. Τώρα που είμαι κι εγώ διαπιστώνω πως αυτό το σχολείο είναι μοναδικό στην Καλαμάτα. Περνάμε τέλεια εδώ. Δε θέλουμε να λείψουμε ούτε μία μέρα.
Νίκος Σωτηρόπουλος, Α’ Γυμνασίου
-Από μικρός μού άρεσε η μουσική. Έτσι, όταν άκουσα ότι υπάρχει τέτοιο σχολείο και ότι μπορείς να μάθεις εκεί πολλά μουσικά όργανα, το επέλεξα. Γενικά είχα ακούσει πολύ καλά λόγια και για τους καθηγητές που διδάσκουν εκεί. Μετά τη φετινή χρονιά διαπιστώνω πως το σχολείο αυτό έχει ξεπεράσει τις προσδοκίες μου. Τα μαθήματα γενικής παιδείας μού αρέσουν με τον τρόπο που διδάσκονται, ενώ έχω μάθει ήδη να παίζω κιθάρα και πολλά άλλα. Κάτι άλλο που μου αρέσει πολύ είναι οι πολλές εκδηλώσεις. Μου αρέσει να δείχνουμε τη δουλειά μας στον κόσμο. Αλέξανδρος Σολωμάκος, Α’ Γυμνασίου
-Πάντα πίστευα πως τα παιδιά που έχουν σχέση με τη μουσική είναι ήρεμα και συνεργάσιμα. Αυτός ήταν και ο λόγος που επέλεξα να έρθω στο Μουσικό Σχολείο και μου αρέσει πολύ, γιατί με γεμίζει ενέργεια και διάθεση για δημιουργία. Δε βαριέμαι ποτέ! Επίσης, μου αρέσει πολύ το κτήριο το οποίο είναι υπερσύγχρονο και πολύ ωραίο.
Μαρία Τομάζου, Α ‘ Γυμνασίου
-Η μουσική είναι μια χαρούμενη νότα στη σχολική ζωή. Επέλεξα το Μουσικό Σχολείο, γιατί δεν ήθελα ένα «στεγνό» Γυμνάσιο με ένα μονότονο σχολικό πρόγραμμα. Πράγματι εδώ το κλίμα είναι διαφορετικό. Στο μυαλό μου έρχονται εικόνες και από τις δουλειές που κάναμε με τους καθηγητές γενικής παιδείας (και όσα σπουδαία έμαθα απ’ αυτούς), αλλά και σκηνές από τις εκδηλώσεις μας. Πώς να ξεχάσω τον τραγουδιστή της Όπερας που μας ερμήνευσε στο αμφιθέατρο αποσπάσματα από όπερες και μετά συνομίλησε μαζί μας ή πώς να ξεχάσω το Μουσικό Σχολείο Αλίμου και την εκπληκτική μουσικοθεατρική παράσταση που μας παρουσίασε; Αλλά κι όταν τραγουδάμε όλοι μαζί στην τάξη μαζί με την καθηγήτριά μας τα δικά μας τραγούδια, οι στιγμές είναι ανεπανάληπτες. Γενικά, οι μέρες είναι… πολύχρωμες, γεμάτες καινούργιες εμπειρίες. Δεν κατάλαβα πώς πέρασε η χρονιά.
Αρχοντία Τσαΐρη, Α΄ Γυμνασίου.
Και κλείνουμε με τις απόψεις τελειόφοιτων μαθητών του Μουσικού:
-Φοιτώ στο Μουσικό Σχολείο το οποίο ανέδειξε το μουσικό μου ταλέντο και με στηρίζει όλα αυτά τα χρόνια ως μουσικό. Εδώ έζησα την εφηβεία μου, συμμετείχα σε δεκάδες εκδηλώσεις, απέκτησα πολύτιμες εμπειρίες και έκανα αδελφικές φιλίες με άτομα που εκτιμώ και σέβομαι. Είμαι σε αυτό το σχολείο έξι χρόνια και λυπάμαι που θα το αποχωριστώ στο τέλος αυτής της χρονιάς. Μπάμπης Τοτάκης, Γ’ Λυκείου
-Είμαστε μαθήτριες της Γ’ Λυκείου και είμαστε υπερήφανες και τυχερές που φοιτήσαμε όλα αυτά τα χρόνια σε ένα τόσο αξιόλογο σχολείο. Καθ’ όλη τη διάρκεια αυτών των χρόνων ζήσαμε πολλές και αξέχαστες στιγμές απέραντης χαράς, που αντλούσαμε μέσα από το χειροκρότημα των ανθρώπων που καταλάβαιναν τη μεγάλη και δημιουργική δουλειά που γίνεται μέσα σε αυτό το σχολείο. Η μουσική μάς ένωσε και θα μας ενώνει στα επόμενα χρόνια της ζωής μας. Ευχαριστούμε το σχολείο μας που μας χάρισε γνώση και μουσική παιδεία.
Δόμνα Κασκάνη Εφραιμάα-Ρουμπίνη Ξυδέα
ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ Μουσικό Σχολείο Καλαμάτας «Μαρία Κάλλας» Διεύθυνση: Γ. Καρέλια, Ανατολική Παραλία, Καλαμάτα Τηλέφωνο-fax: 27210-96966 Website: http://lyk-mous-kalam.mes.sch.gr
Έκθεση εικόνων
