Τον Βασίλη Παπαευσταθίου, αντιδήμαρχο Στρατηγικού Σχεδιασμού και Κλιματικής Ουδετερότητας, τον χαρακτηρίζει,για τους περισσότερους που τον γνωρίζουν, η αγάπη για τις τέχνες και τον πολιτισμό. Είναι, λοιπόν, ενδιαφέρον καισημαντικό που ένας άνθρωπος του πολιτισμού επιλέχτηκε από το δήμαρχο Θανάση Βασιλόπουλο σε αυτή τη θέσηευθύνης. Γιατί αυτό που περιμένεις από κάποιον που αγαπάει τον πολιτισμό είναι να έχει στο επίκεντρό του τον άν-θρωπο. Αυτό σημειώνει ότι έχει σκοπό να κάνει ο Βασίλης Παπαευσταθίου. «Πρέπει να αδράξουμε την ευκαιρία, ναεπανασχεδιάσουμε μια πόλη που υπερτονίζει τον ανθρωποκεντρικό της χαρακτήρα και είναι περήφανη για την ποιότη-τα ζωής των πολιτών της» λέει και εξηγεί πώς θα γίνει αυτό.
Η Καλαμάτα θα είναι κλιματικά ουδέτερη μέχρι το 2030;
Η Καλαμάτα ανήκει στην Αποστολή των 100 ΕυρωπαϊκώνΠόλεων που έχουν δεσμευτεί να γίνουν κλιματικά ουδέτερες καιέξυπνες έως το 2030, υλοποιώντας μια πολύ ενεργή πολιτική μεστόχο την ελαχιστοποίηση των εκπομπών αερίων του θερμο-κηπίου – είκοσι χρόνια μάλιστα νωρίτερα από τις υπόλοιπες ευρω-παϊκές πόλεις, που έχουν ορίζοντα το 2050.Η πρωτοβουλία της πόλης μας, για να αναπτύξουμε όλα τα θετι-κά μέτρα που απαιτούνται ώστε να εξισορροπήσουμε ό,τι αρ-νητικό έχει κάνει η γενιά μας και οι παλαιότερες στο οικοσύστημάμας, δεν αποτελεί μια πολυτελή επιδίωξη, αλλά μια επείγουσααναγκαιότητα.Ζούμε σε μια παράκτια πόλη με έντονες πιέσεις διάβρωσης τωνακτών, με υπερβολικά θερμούς μήνες το καλοκαίρι, με πλημμυ-ρικά φαινόμενα που εκδηλώνονται τα τελευταία χρόνια πολύέντονα, με αλόγιστη ανθρωπογενή δραστηριότητα και, βέβαια, μετο βάρος του αντισεισμικού παρελθόντος. Το 1986 η πόλη ερή-μωσε από τον καταστρεπτικό σεισμό και ζει έκτοτε με το φόβομιας στατιστικής επανάληψης. Η Καλαμάτα οφείλει να λάβει τααπαραίτητα μέτρα, διασώζοντας τους φυσικούς πόρους της, τηνπολιτιστική της κληρονομιά και τον κτιριακό της πλούτο, για ναδιαφυλάξει και το δικαίωμα των επόμενων γενιών σε αυτά.Παρότι ο στόχος είναι εξαιρετικά δύσκολος, γιατί είναι ευεπίφο-ρος στις εύθραυστες γεωπολιτικές εξωτερικές συνθήκες, παρα-μένουμε αισιόδοξοι ότι είμαστε στη σωστή κατεύθυνση, κυρίωςγιατί η προσέγγισή μας είναι ολιστική.Η Καλαμάτα δε στοχεύει μόνο στη μείωση των εκπομπών ρύπωνκαι στην εξάντληση των στόχων της μέχρι το 2030, αλλά στηδιαμόρφωση ενός νέου, βιώσιμου αστικού μοντέλου.
Τι έχει επιτύχει μέχρι τώρα η Καλαμάτα όσον αφορά στη“συγκομιδή” χρηματοδοτήσεων και έργων στο πλαίσιο τηςσυμμετοχής της στις 100 Κλιματικά Ουδέτερες και ΈξυπνεςΠόλεις;
Για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγήςυλοποιούμε εθνικά και κοινοτικά έργα άνω των 120 εκατομ-μυρίων ευρώ τα τελευταία 5 χρόνια. Ακόμη περισσότερο έχουμεεκπονήσει και πιστοποιήσει από την Ευρωπαϊκή Ένωση ένααρκετά φιλόδοξο κλιματικό συμβόλαιο μέχρι το 2030, έχονταςκατορθώσει να ολοκληρώσουμε ήδη τρία σημαντικά έργα: τηνενεργειακή αναβάθμιση και βελτίωση της απόδοσης του συστή-ματος δημοτικού φωτισμού ύψους 5.800.000 ευρώ, την παρα-γωγή ενέργειας από φωτοβολταϊκά πάρκα της ΔΕΥΑΚ προϋπο-λογισμού 2.000.000 ευρώ και το σύστημα κοινόχρηστων πο-δηλάτων και ελαφρών προσωπικών ηλεκτρικών οχημάτων(ΕΠΗΟ).Σε εξέλιξη βρίσκονται άλλα 15 έργα του Κλιματικού μας Συμβο-λαίου, όπως όλες οι υπό υλοποίηση βιοκλιματικές αναπλάσεις, ηδημιουργία δικτύου πάρκων τσέπης, η κατασκευή υπαίθριουΠάρκου Ελιάς και η βιοκλιματική ανάπλαση Πλατείας Φυτειάς,αλλά και έργα του τομέα Αποβλήτων και Κυκλικής Οικονομίας.Παράλληλα, βρίσκονται σε ολοκλήρωση εντός του έτους δύομεγάλα προγράμματα ψηφιακού μετασχηματισμού περίπου3.000.000 ευρώ, που θα διευκολύνουν την καθημερινότητα τωνπολιτών, ενώ εξελίσσεται ο σχεδιασμός στα μεγάλης κλίμακαςέργα, όπως η αναζωογόνηση της περιοχής 110 τ.μ. του Ανατολι-κού Κέντρου και οι δράσεις ενεργειακής αναβάθμισης δημοτικώνεγκαταστάσεων μέχρι το φιλόδοξο Παρατηρητήριο ΚλιματικήςΑλλαγής Καλαμάτας, που θα υλοποιήσει η Περιφέρεια, το ΚέντροΚαινοτομίας Καλαμάτας και τις ενεργειακές αναβαθμίσεις τηςΗλέκτρας και του Ζουμπουλείου.Στο δρόμο προς το 2030 έχουμε κερδίσειτη χρηματοδότηση απευ-θείας από αμιγώς ευρωπαϊκούς πόρους 600.000 ευρώ για τοπιλοτικό μας πρόγραμμα με 6 σχολεία όπου δημιουργούμε ταψηφιακά δίδυμά τους, ενώ έχουμε καταθέσει περίπου 15 προτά-σεις χρηματοδότησης μόνο τους τελευταίους 6 μήνες.Όμως, ομολογώ είναι λάθος να αντιμετωπίζουμε τους στόχο-υς της πόλης μας ως αποσπασματικές χρηματοδοτήσεις.Αντίθετα, πρέπει να αδράξουμε την ευκαιρία να επανασχεδιά-σουμε μια πόλη που υπερτονίζει τον ανθρωποκεντρικό τηςχαρακτήρα και είναι περήφανη για την ποιότητα ζωής τωνπολιτών της.
Έργα ανθεκτικότητας της πόλης, όπως αντιπλημμυρικά,αντιπυρικής προστασίας, διαχείρισης των δασών κ.ά. μπο-ρούν να ενταχθούν στο πρόγραμμα των 100 Κλιματικά Ουδέ-τερων Πόλεων;
Αν θέλετε, το πιο σημαντικό έργο που εκτελείται αυτή τη στιγμήστην πόλη, είναι αυτό που γίνεται κάτω από τη γη, αυτό που δενείναι εμφανές για τους πολίτες: η αντικατάσταση του κεντρικούαγωγού ύδρευσης και οι κατασκευές δεξαμενών ύδρευσης. Εξα-σφαλίζει για τις επόμενες γενιές την ασφαλή πρόσβαση στο νερό,κάτι που μας φαντάζει δεδομένο, αλλά σε πολλές περιοχές τηςγης αποτελεί μεγάλο ζητούμενο. Κατά μια έννοια όλα τα έργαανθεκτικότητας της πόλης μας απαιτούν μια ολοκληρωμένη στρα-τηγική προσαρμογής στην κλιματική κρίση. Έργα που στοχεύουνστην πρόληψη και όχι μόνο στην αποκατάσταση.Και βέβαια, υπάρχει το μεγάλο θέμα των αντιπλημμυρικών πουβρίσκεται υπό συζήτηση, ο σχεδιασμός των αντιπυρικών μαςζωνών και η ενίσχυση του δικτύου πυρόσβεσης μέσα από το σχε-διασμό που κάναμε για την ΟΧΕ Ταϋγέτου.
Ο Δήμος Καλαμάτας το τελευταίο διάστημα έχει πάρει διά-φορα βραβεία. Ποιο είναι το πιο σημαντικό;
Γίνεται και μιακριτική για “σωρηδόν” βραβεύσεις. Πώς απαντάτε σ’ αυτή;Τα βραβεία αποτελούν μια μικρή επιβεβαίωση ότι βρισκόμαστεστο σωστό δρόμο, είναι πραγματικά αρκετά και ιδίως σημαντικάαυτά που προέρχονται από την Ευρωπαϊκή Ένωση, αφού ανα-γνωρίζουν καλές πρακτικές που σχεδιάζουμε στον τόπο μας, πουθα μπορούσαν να εφαρμόσουν και οι υπόλοιπες ευρωπαϊκέςπόλεις – σκεφτείτε λοιπόν πόσο μας τιμούν και συμβάλλουν στηνεξωστρέφεια της Καλαμάτας μας.Όμως,τα βραβεία δεν είναι αυτοσκοπός, αλλά ένα μικρό μέτρο τηςπροόδου μας. Η ουσία για εμάς είναι τι αλλάζει προς το καλύτεροτην πόλη, αφού η αναγνώριση έχει αξία όταν συνοδεύεται απόπραγματικό αντίκτυπο στην καθημερινότητα των πολιτών.
Για τα χωριά του Ταϋγέτου, που μαραζώνουν και ερημοποι-ούνται, υπάρχουν πραγματικές ελπίδες ανάταξης μέσα απότο πρόγραμμα της Ολοκληρωμένης Χωρικής Επένδυσης καιάλλες δράσεις;
Ο Δήμος Καλαμάτας, στο πλαίσιο της ΟΧΕ Ταϋγέτου, προγραμ-ματίζει συγκεκριμένες παρεμβάσεις για την ανάταξη των ορεινώνχωριών και την αξιοποίηση των δυνατοτήτων της περιοχής. Έναπρόγραμμα περίπου 5.500.000 εκατομμυρίων ευρώ ανασύρειόλα τα έργα που είχαν προτείνει οι κοινότητες τόσα χρόνια, ικα-νοποιώντας σημαντικές ανάγκες τους στο πλαίσιο των επιλέξι-μων έργων της στρατηγικής.Ένα από τα βασικά έργα είναι η βελτίωση, αποκατάσταση και ανά-δειξη του Δικτύου Μονοπατιών του Ταϋγέτου, η ανάπτυξη δι-κτύου ποδηλατικών διαδρομών και η δημιουργία θεματικώντουριστικών διαδρομών. Επιπλέον, η στρατηγική μας περιλαμβά-νει την ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς μέσα από τηδημιουργία μουσείων, όπως το μοναδικό Μουσείο Ευετηρίας στηΝέδουσα, το Κέντρο Περιβαλλοντικής Ευαισθητοποίησης στηνΑλαγονία και το Λαογραφικό Μουσείο στο Λαδά.Ο Δήμος προωθεί έργα υποδομής για τη βελτίωση της προσβα-σιμότητας και της ποιότητας ζωής των κατοίκων, όπως αναπλά-σεις οικισμών, ενώ σχεδιάζει ένα σημαντικό σταθμό πρώτωνβοηθειών που πλαισιώνεται από δράσεις προληπτικής ιατρικής,που θα δώσει νέα πνοή στα χωριά του Ταϋγέτου, αναβαθμίζονταςτις συνθήκες διαβίωσης.
Το Δημοτικό Πάρκο Καλαμάτας χρειάζεται όχι απλήσυντήρηση, αλλά έναν ανασχεδιασμό έπειτα από 40 χρόνιαλειτουργίας.
Σχεδιάζετε κάτι σχετικά;Αναγνωρίζοντας τη σημασία του Δημοτικού Πάρκου Σιδηροδρό-μων ως έναν από τους σημαντικότερους πνεύμονες της πόληςμας, έχουμε εντάξει τον ανασχεδιασμό του στο Κλιματικό Συμβό-λαιο.Ο σχεδιασμός περιλαμβάνει παρεμβάσεις για την ενίσχυση τηςβιοποικιλότητας, την αναβάθμιση των παιδικών χαρών, τη δη-μιουργία χώρων περιβαλλοντικής εκπαίδευσης και πολιτιστικώνδράσεων, καθώς και τη βελτίωση του αστικού εξοπλισμού καιτου φωτισμού με χρήση ενεργειακά αποδοτικών λύσεων. Παράλ-ληλα, επιδιώκεται περισσότερο πράσινο, νέα οικοσυστήματα,βιώσιμες πρακτικές άρδευσης, διαδραστικοί και εκπαιδευτικοίχώροι για την ευαισθητοποίηση των πολιτών, έξυπνα σημεία ανα-ψυχής με έξυπνα παγκάκια, WiFi, και υποδομές για αθλητισμό,αλλά και συμμετοχή των πολιτών στη διαμόρφωση του σχεδίου.Ήταν η πρώτη φορά ύστερα από χρόνια που μέσα από την πρω-τοβουλία «Φαντάσου το Πάρκο» που αναπτύσσουμε, καλέσαμετον κόσμο να γίνει συγκοινωνός της προσπάθειας